Pojedynczy

Drugi spośród obejrzanych przeze mnie ostatnio (obok Między słowami Sophii Coppoli) kameralnych filmów, które bezceremonialnie grają mi na emocjach. Dyskretnych i nastrojowych, poruszających – choć bez fajerwerków – i jakby niepostrzeżenie zapadających w pamięć. Od razu jednak zastrzegam – jeśli niespieszna narracja w kinie Wam nie odpowiada,The Single Man może wydać się nużący.

W fabułę filmu wprowadza nas kapitalna scena początkowa (nie będę streszczać, to po prostu trzeba zobaczyć). Dowiadujemy się, że George, wykładowca literatury angielskiej (w tej roli rewelacyjny Colin Firth), niedawno stracił ukochanego mężczyznę. Jego wieloletni partner, Jim – młody, przepełniony radością życia człowiek – zginął tragicznie w wypadku samochodowym.

Obserwujemy więc dramat tytułowego samotnego mężczyzny, którego świat niespodziewanie runął – a który nie może nawet pożegnać najbliższej osoby w sposób, jakiego by pragnął (akcja filmu dzieje się na początku lat 60., a widzowi nie pozostawia się złudzeń, że związek bohaterów był potępiany przez sąsiadów i rodzinę Jima). Śledzimy mężczyznę pogrążonego w marazmie i rezygnacji, przeświadczonego o bezcelowości życia – jego żal przeplata się ze wspomnieniami lat spędzonych z Jimem. Impresyjne retrospekcje ujawniają początki znajomości obu mężczyzn, ich letnie wycieczki czy wieczory spędzane na wspólnej lekturze – i jeszcze bardziej uzmysławiają obezwładniającą samotność George'a.

Reżyser oszczędza nam jednak spektakularnych wybuchów rozpaczy i dosłownych wyznań – nawet scena, w której George – tuż po otrzymaniu tragicznej wiadomości – odwiedza przyjaciółkę (Juliane Moore), zrealizowana jest w sposób subtelny i wysmakowany. Jesteśmy świadkami łez i rozpaczliwych gestów, ale nie słyszymy ani słowa – całej krótkiej scenie towarzyszy jedynie odgłos padającego deszczu.

Myli się jednak ten, kto uzna Samotnego mężczyznę za przewidywalne studium rozpaczy. Scenariusz naprawdę potrafi tu zaskoczyć...

Polecam gorąco tę prostą a przejmującą historię. Tym bardziej, że opowiedziana zostaje przy pomocy przepięknych zdjęć autorstwa Eduard Grau (niestety, w sieci udało mi się znaleźć tylko kadry dość słabej jakości). Spotkałam się z zarzutami, że obraz Forda jest przestylizowany (niektórzy recenzenci, idąc szlakiem dość prostych skojarzeń, nawiązywali tu do związków reżysera z modą) – ja nie odniosłam takiego wrażenia. Starannie komponowane kadry i zmienne nasycenie barw wydały mi się doskonałym środkiem do opowiedzenia tej historii. A zmysłowość zdjęć przejmująco kontrastuje tu z powściągliwością aktorstwa Firtha...